Tiết học thành công từ sự sáng tạo và đổi mới phương pháp
Nếu trong những tiết học truyền thống, kiến thức hình học thường được giảng giải trước – thực hành sau, thì ở tiết học này, cô giáo đã lựa chọn cách tiếp cận hoàn toàn khác. Bằng giọng nói nhẹ nhàng nhưng dẫn dắt chặt chẽ, cô Hương không đưa ra đáp án ngay mà mở đầu bằng những câu hỏi gợi mở: “Nếu các con mở một hình hộp chữ nhật ra, nó sẽ trở thành hình gì, có đặc điểm ra sao?”;“Hình lập phương có thể khai triển theo bao nhiêu cách?”
Học sinh thực hành để tự phát hiện kiến thức mới
Từ một câu hỏi, cô dẫn dắt đến một tình huống; từ tình huống lại chuyển thành hoạt động khám phá thực tế. Chính sự điềm tĩnh, khéo léo ấy giúp học sinh tự tin suy luận, tự đặt câu hỏi ngược lại cho cô và cho chính mình.
Những ánh mắt tò mò dần thay bằng vẻ sáng bừng khi học sinh tự tay mở mô hình, tự phát hiện ra quy luật: mỗi khối hình đều có cấu trúc mặt phẳng rõ ràng, có thể phân tách và lắp ghép lại theo nhiều cách. Cô giáo đóng vai trò người dẫn lối, không áp đặt kiến thức mà nhẹ nhàng “dắt” học sinh chạm đến tri thức bằng sự trải nghiệm tự nhiên và hứng khởi.
Không còn là tiết học nặng lý thuyết, giáo viên giờ đây đóng vai trò người dẫn dắt – đặt câu hỏi, gợi mở suy nghĩ, hỗ trợ phương pháp. Học sinh trở thành chủ thể sáng tạo, được trải nghiệm liên tục, được sai rồi sửa, được thử nghiệm để tìm ra lời giải phù hợp. Chính điều đó đã tạo nên một giờ học nhẹ nhàng nhưng hiệu quả, giàu trải nghiệm và cảm xúc.
STEM – minh chứng rõ rệt cho định hướng phát triển năng lực học sinh
Điểm đặc biệt khiến tiết học gây ấn tượng mạnh chính là việc lồng ghép STEM vào quá trình học tập. Sau khi tìm hiểu khai triển các dạng hình khối, học sinh được yêu cầu sử dụng kiến thức vừa học để sáng tạo sản phẩm ứng dụng. Và từ những mảng giấy phẳng, hàng loạt sản phẩm học tập đã được tạo ra một cách đầy bất ngờ: những chiếc hộp đựng bút nhiều ngăn được gấp gọn gàng, dán viền chắc chắn; khối rubik mini rực rỡ với các mặt được tô màu theo quy tắc; những ống cắm hoa hình trụ được trang trí bằng giấy màu, thêm dây ruy băng, có thể đặt lên bàn làm việc như một vật dụng trang trí thực thụ. Nhiều nhóm thậm chí sáng tạo hơn khi biến bản khai triển thành hộp quà, mô hình nhà mini, khung ảnh nhỏ xinh, thể hiện rõ sự linh hoạt và khả năng ứng dụng kiến thức vào đời sống.
Hoạt động này đem lại nhiều giá trị thiết thực:
- Kiến thức Toán học được hiểu sâu, nhớ lâu và vận dụng ngay vào sản phẩm thật.
- Tư duy sáng tạo và năng lực giải quyết vấn đề được kích hoạt liên tục trong quá trình thử nghiệm, chỉnh sửa, hoàn thiện mô hình.
- Học sinh biết hợp tác, phân công nhiệm vụ, thảo luận nhóm, qua đó phát triển kỹ năng giao tiếp, trình bày ý tưởng.
- Quan trọng hơn, hứng thú học tập được khơi dậy mạnh mẽ, học sinh yêu Toán vì thấy Toán gần gũi, hữu ích và đầy màu sắc, không còn là những con chữ khô khan trên trang sách.
Học sinh trình bày sản phẩm “Mô hình trường học tương lai” trên phần mềm
Học sinh mô tả sản phẩm ứng dụng hình hộp chữ nhật
Dùng ipad để bình chọn sản phẩm
Con Lê Thanh Nam – học sinh lớp 5A5 chia sẻ với ánh mắt sáng bừng:“Con rất thích giờ học hôm nay vì con được tự làm sản phẩm từ hình khai triển. Lần đầu tiên con thấy Toán có thể biến thành đồ vật thật.”
Con Kim Hồng Anh lại đầy hào hứng cầm lọ hoa nhỏ xinh trên tay: “Con không ngờ nhờ bài Toán hôm nay mà con lại làm được lọ hoa thật đẹp. Con muốn về nhà làm thêm nhiều chiếc lọ như thế này nữa để tặng mẹ và người thân!”
Những lời chia sẻ ngây thơ nhưng chân thật ấy chính là minh chứng rõ ràng nhất cho hiệu quả mà STEM mang lại – học sinh học thật, hiểu thật và tạo ra giá trị thực từ kiến thức được học.
Một thành công đáng ghi nhận – một hướng đi cần tiếp tục nhân rộng
Có thể khẳng định rằng tiết học Toán lồng ghép STEM tại trường Tiểu học Kim Đồng là hình mẫu đáng tham khảo trong công tác đổi mới giáo dục tiểu học hiện nay. Bài học đã chạm tới mục tiêu cốt lõi của chương trình mới: phát triển phẩm chất – năng lực thông qua hoạt động học tập chủ động, tích cực và sáng tạo.
Cô giáo Ánh Nguyệt – GV khối lớp 3 chia sẻ: “Qua tiết học này, tôi thấy cô giáo rất sáng tạo trong dạy học, tổng hợp được kiến thức của các môn học. Học sinh tư duy tốt, biết vận dụng những kiến thức vận dụng vào trong thực tế rất tốt, rất sáng tạo. Chúng tôi học tập được từ tiết chuyên đề này khả năng vận dụng công nghệ thông tin rất tốt của cô giáo cũng như như linh hoạt, phối hợp nhịp nhàng với học sinh.”
Cô Nguyễn Thị Vân Anh – Hiệu trưởng nhà trường – cũng tự hào chia sẻ: “Tôi xin được ghi nhận và biểu dương sự nỗ lực tuyệt vời, tinh thần sáng tạo và trách nhiệm của đồng chí Thu Hương và tập thể giáo viên khối 5. Không chỉ chuẩn bị bài giảng chu đáo, đồng chí còn thể hiện sự đầu tư công phu trong việc thiết kế hoạt động học tập, lựa chọn nội dung phù hợp và dẫn dắt học sinh tham gia một cách tự nhiên, hứng thú. Bài dạy Toán – STEM hôm nay đã tích hợp hài hòa kiến thức của nhiều môn học: Toán học, Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Mỹ thuật… Tất cả được thể hiện rất nhịp nhàng, hợp lý, thể hiện rõ tư duy kết nối liên môn của cô giáo. Đặc biệt, việc khai thác công nghệ thông tin một cách linh hoạt, hỗ trợ học sinh tìm tòi – khám phá – tạo sản phẩm, đã mang đến cho tiết học một màu sắc rất hiện đại và cuốn hút. Những sản phẩm học tập mà học sinh tạo ra trong tiết học hôm nay thật sự đẹp mắt, sáng tạo và có giá trị ứng dụng. Thành công này là minh chứng cho sự chuẩn bị kỹ lưỡng, sự tâm huyết và đổi mới không ngừng của cô giáo. Trong thời gian tới, chúng ta mong rằng mỗi tiết học tiếp tục duy trì được tinh thần này – tinh thần chủ động đổi mới, mạnh dạn ứng dụng CNTT, tích hợp liên môn sâu sắc hơn nữa. Nhà trường sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ để giáo viên có thêm điều kiện sáng tạo và phát huy tối đa năng lực chuyên môn của mình."
Đồng chí Nguyễn Thị Vân Anh – Hiệu trưởng nhà trường - nhận xét về tiết dạy
Rút kinh nghiệm sau tiết dạy: Thêm một lần được học tập!
Nhà trường, đội ngũ giáo viên và đặc biệt là những người trực tiếp giảng dạy xứng đáng được ghi nhận vì đã mạnh dạn đổi mới, tìm ra con đường học tập tự nhiên, hiệu quả và hấp dẫn cho học trò.
Ban giám hiệu nhà trường cùng tập thể giáo viên khối 5
Đó không chỉ là một tiết dạy thành công, mà còn là bước tiến khẳng định: “Khi giáo dục trao cơ hội trải nghiệm – học sinh sẽ tỏa sáng.”
Cô Thu Hương cùng tập thể học sinh lớp 5A5
