NGÀY TẾT VÀ CÁC TRÒ CHƠI DÂN GIAN

31/01/2022

Trong những ngày đất trời vào Xuân, lòng người cũng náo nức trước sự xoay chuyển kì diệu của thiên nhiên. Các gia đình vui sum họp đoàn viên. Đặc biệt Tết cũng là dịp mọi người cùng nhau tham gia các trò chơi dân gian được hình thành từ lâu đời. Mời các bạn nhỏ chúng ta hãy cùng lớp 4A10 khám phá và tham gia các trò chơi dân gian thú vị ngày Tết Nguyên đán nhé

Đánh đu: Là một trò chơi dân gian khá phổ biến ở Việt Nam. Chơi đu thường diễn ra vào những ngày Tết cổ truyền hay trong các ngày lễ hội đầu xuân ở các hội làng.

Từ trong Tết bên cạnh đình hay một thửa ruộng rộng rãi, khô ráo người ta chuẩn bị các cột đu. Họ chọn cây tre to, dài để trồng đu. Một cây đu có thể được trồng bởi 4-6 cây tre to. Cần đu cũng là những cây tre dài nhưng thon nhỏ gọn và chắc để tránh xảy ra trượt hay tuột tay lúc đu nhanh.

Tùy theo sở thích mà người ta đu một hay đu đôi. Khi một người lên cần đu có thể nhờ một người khác đẩy cho mình có đà. Sau đó là tự người đu nhún tùy ý. Đẹp nhất là đu đôi, các đôi trai gái ưng ý lựa chọn nhau lên đu, người nhún người đẩy.

Đánh đu thực sự đã trở thành nét đẹp văn hóa trong các dịp lễ, tết… khi các chàng trai, cô gái trong những trang phục rực rỡ sắc màu, hòa trong tiếng trống, tiếng reo hò cùng bay lên không gian tạo nên bức tranh ngày Tết tràn đầy sức xuân nơi miền quê thôn dã.

Đấu vật: Là một trò chơi thượng võ, cũng là một môn thể thao rất nổi tiếng vào các dịp Tết và lễ hội. Ở Việt Nam, ngoài đấu vật ngày Tết còn có nhiều hội vật tại Làng Sình, Liễu Đôi, Hà Nam, Mai Động… Đặc biệt khi xưa ở vùng Bắc Ninh, Phú Thọ có những lò vật và đô vật nổi tiếng.

Trong môn vật này không chỉ đòi hỏi sức khỏe mà còn là sự mưu trí và nhanh nhẹn của các đô vật góp phần đáng kể vào việc chiến thắng được đối phương. Về kỹ thuật cũng có những “miếng” riêng của nó như đệm, bốc, ghì... mà tùy theo từng hoàn cảnh và điều kiện đô vật phải biết lợi dụng triệt để các thời cơ quật ngã hay bê bổng đối phương.

Đập niêu đất: Đập niêu đất cũng là trò chơi dân gian khá phổ biến ở nhiều làng quê miền Bắc. Trò chơi thường diễn ra ở sân đình hay trên sân rộng. Trước khi chơi, người ta trồng ở giữa sân hai chiếc cột cách nhau 5m, buộc dây thừng nối 2 thân cột làm giá treo niêu. Một vạch mốc cách giá treo niêu khoảng 3 đến 5m được kẻ làm điểm xuất phát. Trước khi chơi, trọng tài sẽ trao cho người chơi một chiếc gậy dài khoảng 50cm, những người tham gia chơi đứng dưới vạch mốc và bị bịt mắt nên họ phải định hình hướng đi và ước lượng khoảng cách treo niêu để đập cho trúng một trong những chiếc niêu đang treo trên dây. Người đập trúng niêu sẽ có được phần thưởng ghi trong mảnh giấy nhỏ trong chiếc niêu bị đập vỡ… Trò chơi đập niêu đất ngày nay vẫn là trò chơi thu hút nhiều người tham gia bởi tính giải trí khá cao, mang lại không khí vui tươi trong các dịp lễ, hội.

Kéo co: Được biết đến như trò chơi dân gian truyền thống và cũng là một môn thể thao mang tính đồng đội, thường có mặt trong lễ hội, sự kiện sinh hoạt cộng đồng lôi kéo nhiều người tham gia. Tại Việt Nam, kéo co đã trở thành trò chơi tập thể, phong tục phổ biến ở nhiều nơi trong cả nước. Đặc biệt, trò chơi này thường được diễn ra ở vùng Trung du, đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ với trung tâm là các tỉnh Vĩnh Phúc, Bắc Ninh và Hà Nội… Với cách chơi đơn giản, số người chơi bao nhiêu tùy ý, được chia làm hai phe bằng nhau, làm mốc đánh dấu vạch vôi để bên nào kéo được đối phương sang qua vạch mốc bên kia là bên đó thắng. Năm 2015, UNESCO đã ghi danh nghi lễ và trò chơi kéo co ở Việt Nam vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Cờ người: Là một trong những trò chơi dân gian đặc sắc diễn ra trong các dịp lễ hội, đặc biệt là trong những ngày Tết Nguyên đán. Trò chơi này không đơn thuần chỉ để giải trí mà còn mang tinh thần thể thao trong một

cuộc đấu đầy trí tuệ mang đậm bản sắc dân tộc.

Cờ người thực chất là một môn cờ tướng do người đóng thành các quân cờ. Bàn cờ là sân đất rộng hoặc sân đình, chùa; mỗi ván cờ là 32 quân, gồm 16 nam, 16 nữ đeo biển (tên quân cờ) trước ngực, đứng vào vị trí. Hai tướng (tướng ông, tướng bà) có 2 cờ đuôi nheo cắm chéo sau lưng, được che lọng. Mỗi lần đi một nước, đấu thủ (có tiếng trống khẩu) gõ một tiếng. Người chạy cờ tới nghe lệnh và chuyển quân trên bãi. Cứ mỗi lần ăn quân của đối phương thì quân cờ thể hiện bằng 1 bài biểu diễn song đấu hoặc một bài tự vệ…

Không chỉ là một trò chơi dân gian, cờ người còn mang đậm dấu ấn diễn xướng dân gian thông qua các điệu múa kèm theo những bài vè đặc trưng.

Đi cầu kiều: Là một trò chơi rất đơn giản mà không kém phần thú vị. Ở trò chơi này, người ta lựa chọn một bờ đất cao trên một hố đất rộng hoặc qua ao, bắc một đoạn tre làm cầu. Đoạn tre ấy một đầu nằm ghếch trên bờ đất, đầu kia buộc vào sợi thừng hay chão, dây buộc vào chiếc cột chôn vững chắc. Làm sao để chiếc cầu đung đưa khó đi.

Giải thưởng được treo trên cột, đến lượt ai, người đó leo cầu lấy thưởng. Có người mới leo được vài bước thì đã ngã. Có người ra tới mút đầu cầu lấy được thăng bằng nhưng khi với tay lấy giải thưởng thì loạng choạng lăn tùm xuống ao. Càng nhiều người ngã cuộc chơi càng hấp dẫn và kích thích sự hiếu thắng của mọi người.

Trong các giờ học trực tuyến, các bạn nhỏ lớp 4A10 còn được biết thêm nhiều phong tục ngày Tết như : Phong tục cúng ông Công, ông Táo; Ý nghĩa của mâm ngũ quả; Phong tục dựng cây nêu, gói bánh chưng hay phong tục mừng tuổi đầu Xuân mới; …

Các bạn nhỏ lớp 4A10 say sưa tìm hiểu Phong tục ngày Tết

Cách gói bánh chưng

Mời các bạn cùng ngắm một số sản phẩm lì xì dễ thương do các bạn nhỏ lớp 4A10 làm để tặng người thân nhân dịp Tết đến Xuân về nhé!

Nhân dịp Xuân mới ,các bạn nhỏ lớp 4A10 cũng không quên kính gửi tới ông bà, cha mẹ, thầy cô và bạn bè nhiều lời chúc mừng thân thương, trìu mến. Ước mong cho tất cả các bạn học sinh chúng mình một năm mới luôn mạnh khỏe, chăm ngoan, bình an, cuộc sống tràn ngập tình thương và nụ cười, các bạn nhé!